Uroczyste otwarcie polsko-niemieckiego festiwalu literackiego Dni Literatury nad Nysą 2023 odbędzie się w czwartek 20 kwietnia 2023 r. o godz. 19:00 w Forum Kultury Synagoga w Görlitz (Otto-Müller-Straße 3, Görlitz). Wstęp wolny.
21 kwietnia 2023 r. (piątek) w Miejskim Domu Kultury w Zgorzelcu o godz. 17:00 odbędzie się spotkanie z Karoliną Kuszyk, autorką książki „Poniemieckie”.
„Poniemieckie” to błyskotliwa opowieść o losach domów, cmentarzy i rzeczy, od szaf po oleodruki. Karolina Kuszyk – sama „wychowana na poniemieckim” – tropi ślady, wczytuje się we wspomnienia osadników i przesiedleńców, a przede wszystkim rozmawia – z przedstawicielami trzech pokoleń ludzi mieszkających w poniemieckich domach i korzystających z poniemieckich przedmiotów, ze zbieraczami i kolekcjonerami, z poszukiwaczami niemieckich skarbów, z regionalistami z ziem zachodnich i północnych odkrywającymi przedwojenną historię swoich małych ojczyzn. I zadaje pytania. Czym są dla nas poniemieckie rzeczy? Wdzięcznymi, lecz niewiele mówiącymi gadżetami w rodzaju obrazka z Aniołem Stróżem przeprowadzającym dzieci przez kładkę nad przepaścią? Obcymi śmieciami, na których rodzice i dziadkowie musieli się urządzać, bo nie mieli innego wyjścia? Jak bardzo dom poniemiecki musiał się napracować, żeby zasłużyć na miano polskiego? A co się stało z niemieckimi cmentarzami na ziemiach przyłączonych do Polski w 1945 roku?
Opowiadając o tym, jak biografie poniemieckich domów, rzeczy i cmentarzy splatały się z losami ich polskich spadkobierców od powojnia po współczesność, autorka zastanawia się także, czym jest dziś polskość i ile obcości potrafimy znieść w tym, co swoje.
Karolina Kuszyk, urodzona w 1977 roku w Legnicy, germanistka i polonistka, autorka, tłumaczka literatury niemieckiej i trenerka kompetencji międzykulturowych. Jej książka Poniemieckie ukazała się w 2019 roku w Wydawnictwie Czarne i wywołała burzliwą dyskusję na temat dziedzictwa niemieckiego w Polsce. W 2022 roku książka została przetłumaczona na język niemiecki. Karolina Kuszyk mieszka w Berlinie i na Dolnym Śląsku.
Karolina Kuszyk. Fot. © Grzegorz Lityński
Karolina Kuszyk, Poniemieckie, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2019.
22 kwietnia 2023 r. (sobota) o godz. 16:00 w Forum Kultury Synagoga w Görlitz odbędzie się spotkanie z Mieczysławą Wazacz i jej książką „Wrocław ocalałych“ oraz premiera niemieckiego tłumaczenia.
„Wrocław ocalałych“ to historia dorastania polsko-żydowskiej dziewczynki Sławki w świecie przesiedleńców i ocalałych z Zagłady w pierwszych powojennych latach we Wrocławiu. Opis rzeczywistości widzianej oczami dorastającego dziecka jest brutalny, poruszający, a jednocześnie pełen uroku, gdyż także poważne epizody są tu opowiedziane z humorem. Drugą główną postacią książki jest matka Sławki, Zofia Kaut (przed wojną Salka Wilner, z domu Kaul), która na straszne doświadczenia pod niemiecką okupacją reaguje odwróceniem się od judaizmu i parciem ku lepszemu. Dzięki odwadze i roztropności udaje się Zofii Kaut uciec z getta i uratować życie swoje i dzieci. Po wojnie i przesunięciu granic Polski Zofia osiedla się z córkami Helą i Sławką na Dolnym Śląsku i kontynuuje sprawdzoną w czasie wojny strategię przetrwania. Pod zmienionym nazwiskiem wybiera życie poza społecznością żydowską i robi wszystko, by nie zwracać na siebie uwagi polskiego środowiska.
Książka ukazała się w języku polskim w 2018 roku nakładem wydawnictwa Fraza w Rzeszowie. Muzeum Śląskie w Görlitz wydaje niemiecki przekład autorstwa Hansa Gregora Njemza specjalnie na tegoroczne Dni Literatury nad Nysą w Görlitz-Zgorzelcu.
Spotkanie odbędzie się w języku polskim z tłumaczeniem symultanicznym na niemiecki. Wstęp wolny.
Dni Literatury nad Nysą to projekt Görlitzer Kulturservicegesellschaft GmbH, Niemieckiego Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej, Referatu ds. kultury Śląska przy Muzeum Śląskim w Görlitz. Partnerami projektu są Miejska Biblioteka Publiczna w Zgorzelcu i Miejska Biblioteka Publiczna w Görlitz.
Projekt jest finansowany przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej.
W załączeniu program Dni Literatury nad Nysą 2023.
 Program Dni Literatury nad Nysą | [19-23.04.2023] | 762 kB |